Sanicula europaea
Żankiel zwyczajny
Roślina wieloletnia o pojedynczej, wzniesionej łodydze. Dorasta do wysokości 50cm. Zasiedla cieniste miejsca w starych lasach liściastych i mieszanych, borach, skraje pól i łąk. Lubi wilgotne, wapienne i gliniaste gleby.
Liście odziomkowe wyrastają na długich ogonkach. Blaszkę mają pięciopalczastą o odcinkach trójwrębnych. Brzeg liścia jest ząbkowany, a nasada klinowa. Na łodydze pod kwiatostanem jest jeden mały liść. Liście są błyszczące i nagie.
Kwiaty w baldachu złożonym na szczycie łodygi. Główkowate baldaszki składają się z 5-krotnych, drobnych kwiatów o białej lub różowej koronie. Kwiaty zewnętrzne są męskie i mają wystające pręciki. Środkowe kwiaty są słupkowe.
Owocem jest rozłupnia z haczykowatymi szczecinkami.
Kwitnie od maja do lipca.
Polskie nazwy regionalne:
czarne ziele
czarnoglow
czarnogłów
międzypierśnik
łuszczak lekarski
rannik
sanikuła europejska
żankel
żankiel
żankiel lekarski
Uwagi:
1. Żankiel już w XII wieku uchodził za roślinę leczniczą. Jego ziele zawiera olejek eteryczny, saponiny, gorycz, garbniki. Służył do leczenia ran. Obecnie napary z ziela stosuje się w przewlekłych nieżytach, działa uszczelniająco na naczynia krwionośne. Stosuje się go również w dolegliwościach wątroby, zapaleniach pęcherza moczowego i do hamowania krwawienia.
Literatura:
1. Fletcher N.: Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących. 2007, Warszawa, Solis Andrzej Koper.
2. Mowszowicz J :Flora letnia. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących letnich pospolitych roślin zielnych.1987,Warszawa, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
3. Kuźniewski E, Augustyn-Puziewicz J.: Przyroda apteką. Jak rozpoznać i stosować zioła. 2006, Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie.
.

.

.

.

.

|