Astrantia major
Jarzmianka większa
Roślina trwała, łodyga u góry widlasto rozgałęziona, osiąga wysokość do 80cm, rośnie najliczniej w lasach bukowych, zaroślach, zbiorowiskach łąkowych, w górach po piętro subalpejskie.
Liście odziomkowe głęboko dłoniasto klapowane, na długich ogonkach, wrębne, ząbkowane mocno unerwione, boczne liście niekiedy zrośnięte, łodygowe liście są mniejsze.
Kwiaty długoszypułkowe, zebrane w pojedynczych, główkowatych baldaszkach, otoczone charakterystycznymi białymi lub czerwonymi pokrywkami, korona zwykle czerwonawa, ząbki kielicha lancetowate, zaostrzone.
Owocem jest rozłupnia, dwuczęściowa, żłobiona.
Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Synonimiczne nazwy łacińskie:
Astrantia pallida J. et C. Presl
Uwagi:
1. Korzeń i ziele jarzmianki zawierają olejki eteryczne, kwas angelikowy, saponiny.
2. W medycynie ludowej stosowano jarzmiankę jako środek moczopędny i przy dolegliwościach żołądkowych.
3. Kwiaty przypominają poduszeczki do igieł.
Literatura:
1. Broda B, Mowszowicz J.: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Wyd.3 popr. 1979, Warszawa, PZWL
2. Fletcher N.: Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących. 2007, Warszawa, Solis Andrzej Koper
3. Świat roślin, skał i minerałów. 1993, Warszawa, Oficyna Wydawnicza MULTICO.
.

.

.

.

|